Toegankelijke televisie 

Toegankelijkheid betekent niet alleen het verwijderen van obstakels, het overbruggen van trappen met hellingen voor rolstoelgebruikers of het installeren van liften in openbare gebouwen voor mensen met beperkte mobiliteit.

In plaats daarvan maakt het een omgeving mogelijk die toegankelijk is voor alle mensen, ongeacht hun fysieke, zintuiglijke of cognitieve mogelijkheden. 

Dit geldt zowel voor de fysieke toegankelijkheid van ruimtes, gebouwen en vervoermiddelen, diensten en vrijetijdsactiviteiten als voor de toegankelijkheid van informatie, bijvoorbeeld in de digitale ruimte, op het internet of op televisie. 

Ontdek hieronder welke problemen zich hierbij voordoen en welke oplossingen en hulpmiddelen beschikbaar zijn.

Afbeelding

Wat is digitale toegankelijkheid?

Het belangrijke onderwerp toegankelijkheid vindt dus steeds meer zijn weg naar de digitale wereld van vandaag. Digitale inhoud, platformen en technologieën zijn of worden in toenemende mate zo ontworpen dat mensen met verschillende fysieke condities of individuele capaciteiten er gelijkwaardig gebruik van kunnen maken. Beperkingen zoals visuele of auditieve beperkingen, motorische of cognitieve beperkingen mogen in de toekomst geen belemmering vormen voor volledige toegang tot digitale bronnen. Ze moeten ook gemakkelijk te navigeren, te gebruiken en te begrijpen zijn.

In deze context worden toegankelijk internet en bijvoorbeeld toegankelijke televisie steeds belangrijker.

De belangrijkste manieren om deze gebieden drempelvrij te maken zijn maatregelen zoals 

  • het gebruik van duidelijke en eenvoudige taal,
  • alternatieve teksten voor afbeeldingen, bijvoorbeeld voor blinden en slechtzienden
  • Ondertiteling voor mensen met gehoorproblemen 
  • Toetsenbordtoegang voor mensen met motorische beperkingen
  • Aanpassing van kleurenschema's voor mensen met een visuele beperking
  • Diverse ondersteunende technologieën of hulpmiddelen

Toegankelijke televisie: Problemen en oplossingen

Toegankelijke televisie betekent dat mensen met verschillende vaardigheden en behoeften dezelfde mogelijkheden hebben om inhoud op televisie te ervaren en te begrijpen. Vooral mensen met een visuele of auditieve beperking worden hier vaak mee geconfronteerd, bijvoorbeeld:

  • Problemen met spraakverstaan: Spraak en dialoog worden vaak niet duidelijk verstaan, bijvoorbeeld door achtergrondlawaai of te luide muziek.
  • Ontbrekende, onjuiste of onvolledige ondertiteling betekent dat slechthorenden relevante informatie missen.
  • Vooral bij live programma's kan ontbrekende of vertraagde ondertiteling leiden tot begripsproblemen en dus tot frustratie bij slechthorenden.
  • Zelfs bijzonder stille geluiden zijn vaak onhoorbaar voor mensen met gehoorverlies en leiden ertoe dat belangrijke informatie of context verloren gaat.
  • Door ontbrekende of slechte audiobeschrijvingen kunnen blinde of slechtziende mensen de visuele evenementen niet begrijpen of ervan genieten.

Er zijn tegenwoordig echter al veel verschillende technologieën en hulpmiddelen beschikbaar om toegankelijke televisie te ondersteunen.

Afbeelding

Toegankelijke programma's en technologieën

Veel televisiezenders zoals de publieke omroepen ARD, ZDF en NDR bieden al toegankelijke programma's aan. Een paar jaar geleden lanceerde het publieke medianetwerk ARD het project "Barrier-free Broadcasting", dat mensen met zintuiglijke beperkingen en mensen die weinig of geen Duits verstaan wil ondersteunen. 

Andere omroepen, mediatheken, streamingplatforms en dergelijke maken hun programma's en shows ook steeds toegankelijker, bijvoorbeeld met ondertitels, vertalingen in gebarentaal of speciale"klare taal"-instellingen voor mensen met gehoorproblemen en audioversies of audiobeschrijvingen voor mensen met visuele beperkingen.

Afbeelding

Hulpmiddelen voor mensen met zintuiglijke beperkingen

Er zijn ook een aantal hulpmiddelen die de kijkervaring voor mensen met een visuele of auditieve beperking kunnen verbeteren. Hieronder vallen speciale toegankelijke televisies: televisies met schermvergroting of "pratende" televisies die het televisiekijken en bedienen van het tv-toestel makkelijker maken dankzij spraakuitvoer, bijvoorbeeld voor de zender- of tijdaankondiging.

OSKAR Voor mensen met gehoorproblemen zijn er bijvoorbeeld hoortoestellen met speciale instellingen voor televisie, tv-hoofdtelefoons of kinbandhoofdtelefoons en tv-hoorversterkers zoals de van faller audio, die achtergrondgeluid vermindert dankzij speciale spraakoptimalisatie en zo spraak op tv weer duidelijk en verstaanbaar maakt.

Hier zijn een paar tips over hoe je het geluid van je televisie kunt verbeteren geluid.

Conclusie: Toegankelijke televisie is een belangrijke stap

Het bevorderen van toegankelijkheid in de digitale wereld is een belangrijke stap in de richting van een inclusieve samenleving. Door ondertitels, audiobeschrijvingen en andere toegankelijke opties aan te bieden, krijgen mensen met visuele of auditieve beperkingen de kans om dezelfde informatie te bekijken en hetzelfde entertainment te ervaren als ieder ander.