Akoestische hallucinaties

Er wordt aangebeld, maar er staat niemand voor de deur, er klinkt muziek ook al staat de radio uit, er klinken stemmen of geluiden ook al is er niemand in huis. Akoestische hallucinaties kunnen heel verschillend zijn. En veel mensen hebben ze op de een of andere manier ervaren. Vaak zijn ze onschuldig, maar soms kunnen ze ook een symptoom zijn van een psychische aandoening. Hieronder vind je meer informatie over auditieve hallucinaties, oorzaken, voorbeelden en behandeling.

Wat zijn auditieve hallucinaties?

Hallucinaties zijn zintuiglijke illusies, d.w.z. dat de betrokkenen prikkels waarnemen die niet echt zijn. Deze prikkels kunnen alle zintuigen beïnvloeden, bijvoorbeeld het zicht, het gehoor of de tastzin. Er wordt daarom een onderscheid gemaakt tussen visuele, auditieve en tactiele hallucinaties.

Auditieve hallucinaties hebben te maken met het gehoor. Mensen die lijden aan auditieve hallucinaties horen dingen die niet kunnen worden toegeschreven aan een echte geluidsbron, maar die echt lijken voor de getroffenen. Dit kunnen bijvoorbeeld stemmen, geluiden of muziek zijn. Akoestische hallucinaties mogen niet verward worden met oorsuizen of oorsuizendie te wijten zijn aan fysieke oorzaken zoals blootstelling aan lawaai, gehoorverlies of stoornissen in de bloedsomloop.

Voorbeelden van akoestische hallucinaties

Mensen met auditieve hallucinaties kunnen deze op heel verschillende manieren waarnemen. Sommige mensen horen gefluister of stemmen in hun hoofd, anderen horen bepaalde geluiden zoals sissen of kraken, terwijl weer anderen muziek, bepaalde liedjes of melodieën horen.

De intensiteit of frequentie van auditieve hallucinaties varieert ook afhankelijk van de persoon of de oorzaak. Ze kunnen voortdurend of met tussenpozen optreden.

Het is belangrijk om de oorzaken te laten ophelderen door een arts, zodat op basis van de diagnose de juiste behandeling kan worden gevonden.

Oorzaken van akoestische hallucinaties

Normaal gesproken nemen we externe prikkels waar met onze zintuigen, zoals onze huid, mond, neus, oren en ogen. Deze prikkels worden op hun beurt naar onze hersenen gestuurd, waar ze worden verwerkt.

Bij akoestische hallucinaties ontstaan er verkeerde waarnemingen in de hersenen die deze prikkels opwekken. De redenen hiervoor kunnen heel verschillend zijn en variëren van psychische aandoeningen tot neurologische aandoeningen en stress.

Geestesziekten 

Geestesziekten behoren tot de meest voorkomende triggers van auditieve hallucinaties en hallucinaties in het algemeen. Voorbeelden zijn depressie of borderline persoonlijkheidsstoornis, schizofrenie, angststoornissen en psychoses, die bijvoorbeeld kunnen worden uitgelokt door eenzaamheid, te weinig slaap of veel stress.

Stress: 

Stress leidt niet automatisch tot psychische aandoeningen, maar kan wel het optreden van akoestische hallucinaties bevorderen. Mensen die veel stress hebben, slapen vaak slecht. Gestreste mensen nemen ook vaker hun toevlucht tot ongezonde copingmechanismen, zoals een hoge consumptie van koffie of alcohol en drugs.

Fysieke oorzaken:

Er zijn verschillende lichamelijke oorzaken van auditieve hallucinaties, variërend van een vochttekort tot ziekten zoals hersentumoren, epilepsie, dementie of verwondingen en traumatisch hersenletsel tot beroertes. Verschillende ooraandoeningen zoals tinnitus en gehoorstoornissen kunnen ook leiden tot auditieve hallucinaties.

Alcohol- en drugsgebruik:

Het gebruik van drugs en alcohol is ook een van de meest voorkomende oorzaken van auditieve hallucinaties. Bepaalde medicijnen kunnen ook een soortgelijk effect hebben. Zelfs de overmatige consumptie van koffie is geïdentificeerd als een oorzakelijke factor bij het optreden van auditieve hallucinaties.

Veranderingen in bewustzijn:

Naast het gebruik van drugs zijn er andere bewustzijnsveranderende praktijken die hallucinaties kunnen veroorzaken. Hieronder vallen bijvoorbeeld verschillende vormen van meditatie. Wees daarom ook hier bijzonder voorzichtig.

Auditieve hallucinaties met gehoorverlies

Een bijzonder interessant fenomeen zijn akoestische hallucinaties veroorzaakt door gehoorverlies.

Ze komen eigenlijk heel vaak voor bij geestelijk gezonde maar slechthorende of dove mensen en nemen vaak toe met toenemend gehoorverlies. De getroffenen horen ook geluiden, stemmen of muziek die niet echt zijn of helemaal niet gehoord kunnen worden door het gehoorverlies. Ze weten dus dat het geen echte geluiden of klanken zijn, daarom worden ze "pseudohallucinaties" genoemd.

Akoestische hallucinaties 's nachts

Akoestische hallucinaties komen vooral voor 's nachts of als je half slaapt. Mensen horen plotseling stemmen of geluiden, denken dat de telefoon is overgegaan, de mobiele telefoon heeft getrild, enz. Je weet niet of je droomt of wakker bent, de situatie voelt heel echt.

In tegenstelling tot een droom ben je echter nog steeds wakker, al is het maar "half wakker". En het is vaak pas wanneer ze volledig wakker zijn dat ze zich realiseren dat wat ze hoorden niet echt was.

Bij deze slaapgerelateerde hallucinaties wordt in de geneeskunde een onderscheid gemaakt tussen "hypnagogische" en "hypnopompische" hallucinaties. De eerste treden op bij het inslapen, de tweede bij het ontwaken.

Auditieve hallucinaties bij kinderen

Auditieve hallucinaties komen relatief vaak voor, vooral bij kinderen en adolescenten. Het is vooral belangrijk om in een vroeg stadium te herkennen of dit slechts tijdelijk is of het eerste teken van een psychische aandoening.

In elk geval zijn auditieve hallucinaties bij kinderen erg verontrustend, vooral voor de kinderen zelf. Als je hallucinaties bij je kind opmerkt, is het daarom belangrijk om professionele hulp te zoeken, bijvoorbeeld bij een arts of psychotherapeut.

Wat kan er gedaan worden aan akoestische hallucinaties?

Auditieve hallucinaties kunnen heel verschillende oorzaken hebben. Het is daarom belangrijk om deze op te helderen om de juiste therapie te vinden.

Zoek daarom altijd medische hulp als

  • Je hoort, ziet, voelt of neemt dingen waar die eigenlijk niet (kunnen) bestaan
  • je hoort, ziet, voelt of neemt dingen waar die anderen niet horen, zien, voelen of waarnemen
  • je twijfelt of dingen die je hoort, ziet, voelt of waarneemt echt zijn
  • Hallucinaties komen vaker voor
  • Hallucinaties zorgen ervoor dat je je ongemakkelijk of bang voelt
  • je merkt hallucinaties door medicatie
  • je merkt hallucinaties door alcohol en drugs

Behandeling van akoestische hallucinaties

De behandeling van hallucinaties is altijd individueel en is gebaseerd op de diagnose van de arts en de oorzaken.

In het geval van psychologische oorzaken kan bijvoorbeeld psychotherapie zoals cognitieve gedragstherapie, eventueel in combinatie met medicatie, nuttig zijn.

Ontspanning en mindfulness zijn vooral belangrijk wanneer stress hallucinaties uitlokt. Voldoende slaap, meditatie of yoga-oefeningen kunnen helpen.

Er zijn ook verschillende behandelingsmethoden of hulpmiddelen voor auditieve hallucinaties veroorzaakt door gehoorverlies, waaronder hoortoestellen en speciale audiotherapieën.

Wat de oorzaak ook is, je moet de behandeling altijd met een arts bespreken.